Author :
Abstract
Kolorektal kanser (KRK) dünya genelinde en
sık görülen üçüncü kanserdir. Kanser
nedeniyle ölümlere bakıldığında ise KRK ikinci
sırada yer almaktadır. İlerleyen yaşla birlikte
görülme sıklığının arttığı bilinmektedir. Ancak
son yıllarda KRK'nin görülme sıklığının genç
nüfusta da arttığına dair veriler
yayınlanmıştır. Çoğunlukla çevresel faktörlerin
etkisiyle ortaya çıkmakla birlikte bazı kalıtsal
hastalıklar da KRK oluşumuna neden
olabilmektedir. Kişinin beslenme
alışkanlıklarının, KRK oluşumuna neden
olabilen temel çevresel etkenlerden biri
olabileceği düşünülmektedir. KRK’de diyetin
diğer kanserlere oranla daha önemli olması,
kolonun tüketilen besinlerin metabolitleriyle
birlikte zararlı ve zararsız maddelere ayrıştığı
yer ve sindirimin son durağı olmasından
kaynaklıdır. Kırmızı et ve işlenmiş et
bakımından zengin, meyve ve sebze
bakımından fakir olan klasik batı diyeti tarzı
beslenme alışkanlıklarının KRK geliştirme riskini artırdığı bilinmektedir. Bunun aksine
meyve ve sebze açısından zengin Akdeniz
diyetinin KRK’yi önlemede etkili
olabilmektedir. Diğer yandan lif, süt ürünleri
ve tam tahılların tüketimini artırmak KRK’yi
önlemede etkili olabilirken alkol KRK
gelişimini olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
E, C, D vitamini, beta-karoten gibi çeşitli
vitaminlerin ve demir gibi çeşitli minerallerin
KRK gelişimi üzerinde etkisi olabilmektedir.
KRK vakalarının büyük bir çoğunluğunun
etiyolojisinde çevresel faktörlerin bulunması
hastalığın önlenmesinde beslenme ve yaşam
tarzı değişikliklerinin önemli bir rolü
olabileceğini düşündürmektedir. Bu çalışmanın
amacı KRK ve beslenme arasındaki ilişkiyi
güncel literatür ışığında ortaya koymaktır.
Keywords
Abstract
Colorectal cancer (CRC) is the third most
common cancer worldwide. When deaths due
to cancer are considered, CRC ranks second.
It is known that its incidence increases with
advancing age. However, data have been
published in recent years showing that the
incidence of CRC has also increased in the
young population. Although it mostly occurs
with the effect of environmental factors, some
hereditary diseases can also cause CRC
formation. It is thought that the eating habits
of the person may be one of the main
environmental factors that can cause CRC
formation. The fact that diet is more important
in CRC compared to other cancers is due to
the fact that the colon is decomposed into
harmful and harmless substances together with
the metabolites of the foods consumed and it is
the last stop of digestion. It is known that
eating habits of the classical western diet,
which is rich in red meat and processed meat
and poor in fruits and vegetables, increase the
risk of developing CRC. On the contrary, the
Mediterranean diet rich in fruits and
vegetables can be effective in preventing CRC.
On the other hand, increasing the consumption
of fiber, dairy products and whole grains may
be effective in preventing CRC, while alcohol can adversely affect the development of CRC.
Various vitamins such as E, C, vitamin D,
beta-carotene and various minerals such as
iron may have an effect on CRC development.
The presence of environmental factors in the
etiology of the majority of CRC cases suggests
that dietary and lifestyle changes may have an
important role in preventing the disease. The
aim of this study is to reveal the relationship
between CRC and nutrition in the light of
current literature.